April - Obeya maand
Een Obeya (uitgesproken als "oh-bé-ja") is een concept dat zijn oorsprong vindt in Japan, en het betekent letterlijk "grote kamer". Het is ontstaan binnen het Lean-management bij Toyota, waar het werd gebruikt als een centrale ruimte voor projectmanagement en samenwerking. In een Obeya komen mensen samen om de voortgang van projecten visueel te maken, problemen op te lossen en beslissingen te nemen – alles op één plek.
Wat is het doel van een Obeya?
Het doel van een Obeya is om transparantie, afstemming en samenwerking te verbeteren. Door belangrijke informatie visueel en centraal beschikbaar te maken, kunnen teams sneller en beter onderbouwde beslissingen nemen.
Toepassing van Obeya binnen de zorg wint de laatste jaren flink aan terrein. Zorgorganisaties gebruiken het om beter samen te werken, de patiëntenzorg te verbeteren en de vele (vaak complexe) processen beter te managen.
🔎 Waarom een Obeya in de zorg?
De zorg staat onder druk: hoge werkdruk, personeelstekorten, veel regelgeving en steeds hogere verwachtingen van patiënten/cliënten. Tegelijkertijd lopen veel initiatieven parallel, zonder dat iedereen het overzicht heeft. De Obeya helpt dan als een visueel, gedeeld denkraam dat richting, structuur en focus geeft.
🏥 Hoe ziet een Obeya in de zorg eruit?
Een zorg-Obeya bevat meestal borden of schermen met de volgende onderdelen:
- Missie, visie & strategische doelen
- Wat is de bedoeling van de organisatie of afdeling?
- Welke prioriteiten gelden dit jaar?
- Kwaliteitsindicatoren en KPI's
- Bijvoorbeeld: patiënt-/cliënttevredenheid, wachttijden, aantal valincidenten, doorstroom, inzet personeel.
- Projecten & verbeterinitiatieven
- Lopende verbetertrajecten, innovaties, pilots of Lean-initiatieven.
- Dagelijkse of wekelijkse operationele cijfers
- Zoals bezetting, verzuim, overdrachten, verstoringen in het proces.
- Probleemkaarten / A3's
- Concrete knelpunten in zorgprocessen visueel gemaakt en gestructureerd aangepakt.
- Actielijsten en eigenaarschap
- Wie doet wat tegen wanneer?
👥 Wie gebruikt het?
- Zorgteams op afdelingen – bijvoorbeeld op een IC of geriatrische afdeling.
- Teamleiders of afdelingshoofden – om overzicht te houden over kwaliteit, personeel en veiligheid.
- Kwaliteitsteams – om verbeterprojecten te structureren en op koers te houden.
- Raad van Bestuur & MT – voor sturing op strategisch niveau (strategische Obeya).
✅ Wat levert het op?
- Meer overzicht en rust: iedereen weet wat speelt en waar de prioriteit ligt.
- Betere samenwerking: tussen zorgprofessionals, staf en management.
- Sneller verbeteren: kortere lijnen bij het signaleren én oplossen van knelpunten.
- Meer betrokkenheid: zorgprofessionals worden actiever betrokken bij verbeteringen.
