Boek van de maand juli: This is Lean: Resolving the Efficiency Paradox

Iedere maand brengen we een boek uit de Lidz bibliotheek onder de aandacht. In dit artikel vind je een samenvatting van “This is Lean: Resolving the Efficiency Paradox” van Niklas Modig & Pär Åhlström, 

🔍 Kernboodschap van het boek

De auteurs leggen uit dat veel organisaties Lean verkeerd begrijpen: ze denken dat Lean vooral draait om resource efficiency (mensen en middelen maximaal benutten), terwijl het in de kern juist draait om flow efficiency – zorgen dat de klant of patiënt zo snel en soepel mogelijk door het proces beweegt.

Dit is de essentie van de zogeheten Efficiency Paradox:

Hoe harder je werkt aan resource efficiency, hoe slechter vaak de flow efficiency wordt – en andersom.

💧 Wat is Flow Efficiency volgens het boek?

Flow efficiency draait om het minimaliseren van wachttijden, overgangen, vertragingen en belemmeringen in een proces. In plaats van te focussen op hoe druk mensen zijn, kijk je naar de doorlooptijd voor de klant (of patiënt).

Voorbeeld uit de zorg:

• Resource efficiency: Zorgen dat de arts de hele dag afspraken achter elkaar heeft gepland zonder pauzes.
• Flow efficiency: Zorgen dat een patiënt zonder onnodige wachttijden door intake, onderzoek, uitslag en behandeling gaat.

Het boek stelt dat veel organisaties kiezen voor het eerste, maar dat het tweede vaak leidt tot betere kwaliteit, lagere kosten én minder werkdruk.

🔄 Flow in het Lean-denken volgens het boek

Het boek beschrijft drie kerncomponenten van een goede flow:

1. Volledige zichtbaarheid van de klantreis
   → Je moet het hele proces zien vanuit het perspectief van de klant of patiënt. Pas dan zie je waar het stokt.
2. Elimineren van wachttijden en overbodige stappen
   → Alles wat geen waarde toevoegt aan de klant moet worden onderzocht of het kan worden weggelaten.
3. Coördinatie en samenwerking tussen afdelingen
   → Slechte flow ontstaat vaak bij de overgangen tussen afdelingen. Lean vraagt om denken in ketens, niet in silo’s.

⚖️ Flow Efficiency vs. Resource Efficiency – de Paradox

• In traditionele organisaties worden mensen beoordeeld op hoe druk ze zijn (resource efficiency).
• Lean stelt de vraag: Hoeveel van de tijd voegt werkelijk waarde toe aan de klant?

Het boek toont aan dat resource efficiency vaak leidt tot:

• Lange wachttijden voor de klant
• Overbelasting van medewerkers
• Ineffectieve processen

Flow efficiency daarentegen:

• Helpt de klant sneller, beter en met minder stress
• Creëert meer rust in het systeem
• Voorkomt overproductie, overwerk en herhaling

🏥 Toepassing in de zorg

De auteurs geven ook voorbeelden uit dienstverlenende sectoren, waaronder de zorg. Ze pleiten voor een verschuiving:

• Van: “Hoe houden we onze artsen/verpleegkundigen zo vol mogelijk ingepland?”
• Naar: “Hoe zorgen we dat de patiënt in één keer, zonder hapering, geholpen wordt?”

Dat betekent o.a.:

• Minder overdrachten
• Beter afstemmen tussen disciplines
• Inzetten op standaardisatie waar mogelijk
• Denken in waardestromen in plaats van afdelingen

📌 Conclusie

“This is Lean” pleit voor een radicaal ander perspectief:

Niet harder werken, maar slimmer organiseren – met de patiënt als leidraad en flow als doel.

In deze video legt de auteur van het boek het heel beeldend uit: