De kritische blik van een derde

Wil je toch een klankbord als de lean coach uit beeld is en wil je het lean denken en werken vasthouden? Zoek dan een mentor of ‘sensei’, zoals de Japanners het noemen.

Een sensei is geen betaalde kracht, maar bij voorkeur iemand uit de zorg die bekend is met lean en daarin verder is dan jijzelf. Diegene kijkt ─ vanuit oprechte betrokkenheid en met een onderzoekende geest ─ door een vergrootglas naar je organisatie én naar jouw persoonlijke functioneren. Dat doet hij door diepe en kritische vragen te stellen. Wat wil je bereiken op deze afdeling? Wat merkt de patiënt daarvan en hoe zichtbaar is dat in de zorguitkomsten? Wat is je scholingsbeleid en werkt dat eigenlijk wel goed? Aan welke problemen werk je nu en aan welke niet? Zie je de effecten van je eigen gedrag? Via een dergelijk ‘verhoor’ pelt hij je aanpak af tot op strategisch niveau. Dit levert regelmatig boeiende inzichten op, die soms zelfs leiden tot bijstelling van het beleid.

Zelf heb ik meerdere mentoren gehad. Op dit moment is dat een ziekenhuisbestuurder die mijn werksetting goed begrijpt. Zijn waardevolle feedback zet me regelmatig aan het denken, waardoor ik tot constructievere oplossingen kom. Ook leer ik op een andere manier naar situaties te kijken of mijn eigen neigingen bij te sturen.

Waar ik ook veel aan heb, is de intervisiegroep waar ik lid van ben. We brengen altijd een casus in en reflecteren op ons eigen gedrag. Omdat we al tien jaar met elkaar optrekken, is de setting per definitie persoonlijk, kwetsbaar en open. De ervaringen van de andere leden, die allemaal uit verschillende sectoren komen, helpen me om eens vanuit een totaal nieuw perspectief naar mijn eigen werkveld te kijken. En natuurlijk ontkom ik er niet aan zelfreflectie. Wie ben ik? Wat zijn mijn waarden en normen? Wat vind ik belangrijk? Stel ik mijn grenzen wel goed? Ben ik soms veroordelend? Hoe stuur ik mensen aan?

Kortom, een persoonlijke ‘raad van toezicht’ is een aanrader. Sterker nog, heb je dit soort begeleiding niet, dan heb je feitelijk het leiding geven aan jezelf niet geregeld. Grijp daarom elke situatie aan om te leren!

dr. Kjeld Harald Aij, MBA is zowel verpleegkundige als bedrijfskundige en heeft ruim twintig jaar ervaring in de gezondheidszorg. Sinds 2020 bekleedt hij een directiefunctie bij Erasmus MC. Verder verzorgt hij trainingen over leiderschap, verandermanagement en lean denken en werken. Onlangs verscheen zijn boek ‘Ter observatie – Grip op de zorg in 44 praktijkverhalen’. Eerder publiceerde hij ‘Wie vraagt wordt beter’ en ‘L² Zorg. Lean leiderschap in de praktijk’.